‘Ons motto is: niks moet, alles mag’

‘Veel mensen weten niet wat een hospice is. Die denken dat het een soort gang is met kamertjes, waar allemaal mensen dood liggen te gaan. Maar dat is helemaal niet zo. Het zijn vaak hele mooie plekken, met tuinen en woonkamers. En we hebben veel plezier. De meeste gasten vinden het ontzettend fijn om lekker te lachen.’

Wat is een hospice?
‘Een hospice is een plek waar mensen de laatste fase van hun leven kunnen doorbrengen. Ze moeten een levensverwachting van minder dan drie maanden hebben. Vaak lukt het deze mensen niet om thuis de zorg rond te krijgen. Omdat ze een klein netwerk hebben of omdat partners en kinderen het niet meer kunnen opbrengen. Als mensen bij ons binnenkomen, zijn hun mantelzorgers vaak zo overbelast. Wij nemen de zorg van hen over, zodat ze weer partner, ouder, kind kunnen zijn. Dat geeft rust. Voor de naasten, maar ook voor de gast zelf. En mensen mogen altijd langskomen, mee-eten en blijven slapen. Er zijn geen bezoektijden.

De meeste gasten moeten even wennen, maar zijn dan eigenlijk heel blij. Ze voelen de rust bij hun naasten. En ook bij zichzelf. Want er is altijd iemand met kennis in de buurt. Als ze bang zijn. Of als er ineens een lichamelijk probleem optreedt. Verder doen we zoveel mogelijk wat de gast wil. Ons motto is: niks moet, alles mag. Douch je graag ‘s ochtends? Dan regelen we dat. Slaap je liever uit? Ook goed. Hou je niet van spruitjes? Dan maken we iets anders.

Hoe ziet jullie zorg eruit?
‘Een hospice is gericht op palliatieve zorg. Dat betekent dat we ervoor zorgen dat onze gasten comfortabel zijn. Dat ze geen pijn hebben en nog zoveel mogelijk kunnen genieten. Kwaliteit van leven hebben. Want lang niet iedereen die hier komt is al ernstig verzwakt. Sommige mensen zijn nog best vitaal.

Onze zorg is gebouwd rondom vier dimensies: lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel welzijn. Er is bijvoorbeeld een kapsalon en een schoonheidsspecialist. Je kunt gemasseerd worden of aromatisch baden. We bieden muziektherapie en beeldende begeleiding. En je kunt in gesprek met een geestelijk verzorger. We vragen gasten ook altijd of er nog dingen zijn die ze willen oplossen. Ruzie met een familielid bijvoorbeeld. Het kan een worsteling zijn als dat nog op de achtergrond speelt. Daar helpen we mensen graag mee, zodat ze rustig kunnen sterven. Maar natuurlijk alleen als ze dat willen, je moet niks.’

Hoe zit het met de medische zorg?
‘Je huisarts houdt de medische lead. Die bepaalt welke medicatie we geven. Als je niet uit de buurt van het hospice komt, wordt de zorg overgenomen door een huisarts die aan het hospice verbonden is. Samen met deze arts brengen we jouw situatie in kaart en maken we een zorgplan. De verpleegkundigen in het hospice voeren dit plan uit. Vaak gaat het om pijnbestrijding. En om het voorkomen van ongemakken, zoals misselijkheid, benauwdheid en obstipatie. Soms krijg je klachten niet meer onder controle met medicatie. Palliatieve sedatie kan dan een oplossing zijn. Dat hoeft niet meteen heel diep en kan ook tijdelijk. Bijvoorbeeld alleen ‘s nachts, zodat mensen goed slapen.’

Kunnen gasten ook voor euthanasie kiezen?
‘Op ons hospice kan euthanasie uitgevoerd worden. Dat kan niet overal. Sommige hospices doen dat niet vanwege een bepaalde levensovertuiging. Als je een euthanasiewens hebt, bespreek je dat met je huisarts. Als die jouw verzoek goedkeurt, komt er een SCEN-arts langs. Dat is een onafhankelijke arts die controleert of de procedure goed verlopen is en of er inderdaad sprake is van uitzichtloos lijden. Gasten vinden dat vaak heel spannend. Die hebben het idee dat ze zichzelf heel erg moeten verantwoorden. Maar in de praktijk valt het mee. Je ligt natuurlijk niets voor niets in een hospice en de huisarts heeft grondig naar jouw situatie gekeken. Als de SCEN-arts toestemming heeft gegeven, kan de huisarts een euthanasiedatum plannen. Het kan zijn dat jouw huisarts geen euthanasie uitvoert. Dan moet zij of hij voor iemand anders zorgen. Meestal is er ook een verpleegkundige van het hospice bij de euthanasie aanwezig.’

Helpen jullie gasten ook met hun uitvaart?
‘We denken mee en geven advies. Het is opvallend hoeveel mensen die hier binnenkomen nog helemaal niet aan hun uitvaart hebben gedacht. Daarom bespreken we al vrij snel met onze gasten: wat zijn je wensen? Heb je al een uitvaartondernemer? Daar hebben we ook een speciaal formulier voor. Het kiezen en regelen van de ondernemer is aan de gast en naasten zelf.’

Wat wil je mensen die naar een hospice gaan meegeven?
‘Ik druk onze gasten altijd op het hart: houd je niet groot, spreek je uit. Zeg het als je ergens last van hebt. Of als je iets wil. Denk niet: dat zal wel zo horen. Want dit is jouw proces. En het is al zwaar genoeg. Ons maakt het niks uit. Wij voelen ons nooit persoonlijk aangesproken. Zeg het maar gewoon en dan regelen we het.

Heel praktisch gezien is het fijn als je zoveel mogelijk regelt. Je uitvaart, maar ook je financiën. En wat dacht je van je digitale erfenis? Je social media. Als niemand je wachtwoorden heeft, gaan mensen je tot het eind der tijden nog feliciteren op Facebook. Het klinkt banaal en het kan ook confronterend zijn om zo afrondend bezig te zijn, maar het is voor je naasten zo fijn als dingen geregeld zijn. En als ze weten wat je wensen zijn. Dat voorkomt ontzettend veel stress en verdriet.’